فرآیند حمل ریلی بار

خرده بار به بارهای با تناژ محدود، حداکثر چند ده تن نظیر توشه مسافر، خودرو شخصی، موتور سیکلت، لوازم خانگی، بسته‌های هدیه و … اطلاق می‌شود که اغلب در قالب واگن توشه و در سازمان قطار مسافری ارسال می‌گردند. جهت حمل این گونه محمولات صاحب کالا با مراجعه به انبار توشه مستقر در ایستگاه‌­های راه­ آهن کشور اقدام به درخواست حمل محموله نموده و پرسنل راه­ آهن ج.ا.ا پس از ثبت مشخصات محموله، صدور بارنامه و دریافت هزینه حمل مربوطه نسبت به هماهنگی جهت حمل محموله درقالب سازمان قطار مسافری اقدام می‌نمایند.

بارهای عمده شامل بارهای با تناژ بالا (از حدود هزار تن الی چند میلیون تن) نظیر مواد معدنی، نفتی، فولادی و … موردنیاز شرکت‌های بزرگ، بارهای عمده صادراتی و وارداتی، بارهای ترافیکی و … هستند که توسط واگن‌ ­های باری، بارگیری شده و در سازمان قطارهای باری اعزام و حمل می­‌گردند. حمل این قبیل محمولات پس از هماهنگی و عقد قرارداد با شرکت‌های حمل و نقل ریلی باری صورت می‌پذیرد.

1. ارسال درخواست توسط صاحب کالا به همراه مشخصات فنی اعم از (تناژ، ابعاد کالا، مبادی و مقاصد حمل، نوع بسته بندی و…) و استعلام از شرکت حمل و نقل ریلی (بر اساس لیست شرکت‌های معتبر اعلامی از سوی راه آهن ) با توجه به نوع محموله و واگن مورد نیاز جهت حمل محموله.

2. بررسی کارشناسی درخواست از نظر نوع کالا، واگن مورد نیاز و شرایط حمل کالا از سوی شرکت حمل و نقل ریلی.

3. شرکت‌ حمل و نقل ریلی جهت عملیاتی شدن حمل، با ادارات کل راه آهن‌های مبدا، مقصد و ادارات ستادی راه ­آهن، هماهنگی‌های لازم را جهت صدور مجوز حمل به عمل می‌آورد.

1. • در صورتی که محموله از نظر نوع، وزن و ابعاد در دسته بارهای ترافیکی و خطرناک قرار ندارد و برای حمل آن نیاز به رعایت شرایط خاص نیست (نظیر سنگ آهن، کنستانتره، آهن آلات و..)، شرکت‌های حمل و نقل ریلی جهت عملیاتی شدن حمل، با ارسال فرم درخواست مجوز حمل به راه ­آهن و هماهنگی با ادارات کل راه آهن‌های مبدا، مقصد و ادارات ستادی راه آهن، اقدام به اخذ مجوز حمل مربوطه می نماید.
2.  
   • در صورتی که محموله به واسطه وزن یا ابعاد غیرمتعارف جهت حمل آن‌ها با واگن، نیاز به رعایت شرایط خاص سیر و حرکتی، تقلیل سرعت، مامور همراه، رام قطار اختصاصی، واگن حائل، استفاده از فضای آزاد گاباریت و… می‌باشند بار ترافیکی نامیده می‌شود (نظیر قطعات عظیم صنایع پتروشیمی و نفتی، ماشین های غول پیکر راهسازی و..). در این صورت، شرایط و امکان حمل کالا و تعرفه حمل مربوطه، از طریق ادارات کل ستادی مربوطه راه آهن (بازرگانی داخلی، سیر و حرکت، ایمنی و…) هماهنگ شده و در صورت موافقت راه آهن مجوز حمل محموله طبق شرایط لازمه اخذ و به صاحب کالا اعلام می‌گردد.
3.  
   • محمولاتی که در هنگام جابجایی، عملیات بارگیری، تخلیه از واگن و یا نگهداری ممکن است باعث انفجار وآتش سوزی، خرابی تجهیزات فنی سایر کالاها و نیز مرگ، مسمومیت، آسیب، سوختگی، تشعشع و یا بیماری انسان یا حیوان گردند بار خطرناک گفته می‌شود (نظیر نفت کوره، بنزین، انواع اسیدها و …). در این گونه موارد پس از وصول درخواست صاحب کالا (به همراه کد UN کالای خطرناک) در صورتی که محموله قابل سیر باشد، شرایط و امکان حمل محموله و تعرفه حمل آن، هماهنگی از طریق شرکت با ادارات کل ستادی مربوطه راه آهن (بازرگانی داخلی، سیر و حرکت، ایمنی و…) انجام شده و در صورت موافقت راه ­آهن، مجوز حمل محموله طبق شرایط لازمه اخذ و به صاحب کالا اعلام می‌گردد.

4. پس از اخذ مجوز حمل از راه­ آهن ج.ا.ا، شرایط و تعرفه (کرایه) فیمابین صاحب کالا وشرکت حمل و نقل ریلی بررسی می‌گردد:

• • در صورت توجیه پذیری حمل مربوطه با نرخ برآورد شده، نرخ اعلامی جهت عقد قرارداد طی نامه رسمی به صاحب کالا اعلام می‌گردد.
•  
  • در صورت عدم توجیه پذیری حمل مربوطه با نرخ برآورد شده، شرکت حمل و نقل ریلی نسبت به تهیه و ارائه طرح توجیهی به منظور اخذ تخفیف از راه­ آهن ج.ا.ا اقدام نموده و نتیجه فرآیند اخذ تخفیف را در محاسبات نرخ حمل اعمال می‌نماید.
•  
  • پس از ارسال پیش نویس قرارداد و انجام مذاکرات مابین شرکت حمل و نقل ریلی با صاحب کالا جهت حصول توافق، قرارداد یا موافقت‌نامه حمل منعقد شده و فرآیند حمل آغاز می‌گردد.